AEGIS+ Υποδομή για τη θαλάσσια έρευνα στο Αιγαίο και τη διαχείριση περιβαλλοντικών κρίσεων

Το έργο «Παρατηρητήριο Παράκτιου Περιβάλλοντος και Διαχείριση Κινδύνων σε Νησιωτικές Περιοχές (AEGIS+)» αποτελεί την εφαρμογή μιας κοινής πρότασης έξι Ερευνητικών Εργαστηρίων του Πανεπιστημίου Αιγαίου και αποσκοπεί στην ίδρυση μιας Περιφερειακής Ερευνητικής Υποδομής για το Βόρειο Αιγαίο με σημαντικούς στρατηγικούς στόχους, όπως την υποστήριξη της περιβαλλοντικής προστασίας και της αειφόρου ανάπτυξης της νησιωτικής περιοχής.

Το έργο αποσκοπεί να καταστήσει το Β. Αιγαίο πόλο προσέλκυσης ερευνητικών, και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, να παρέχει υπηρεσίες, να υποστηρίζει ζωτικές κοινωνικο-οικονομικές δραστηριότητες και να είναι αρωγός στην εφαρμογή των περιφερειακών και εθνικών νομικών υποχρεώσεων για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή των νησιωτικών περιοχών. Το AEGIS+ έρχεται να συμπληρώσει και να ενισχύσει και άλλες εθνικές υποδομές, όπως το Ελληνικό Ολοκληρωμένο Σύστημα Παρακολούθησης, Πρόγνωσης και Τεχνολογίας των Θαλασσών και των Επιφανειακών Υδάτων HIMIOFoTS και την Ευφυή ερευνητική υποδομή για τη ναυτιλία, τις μεταφορές και την εφοδιαστική αλυσίδα ENIRISST. Ειδικότερα, σε σχέση με το HIMIOFoTS, η υποδομή AEGIS+ έρχεται να γεφυρώσει την περιοχή μεταξύ ανοιχτής θάλασσας και εσωτερικών υδάτων.

Ο συνδυασμός των μακροπρόθεσμων ερευνητικών πολιτικών και των στρατηγικών στόχων του AEGIS+ ενισχύει την ανταγωνιστικότητα σε Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο και υποστηρίζει τη Γαλάζια Ανάπτυξη στα πλαίσια της RIS3 της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.  Το έργο «Παρατηρητήριο Παράκτιου Περιβάλλοντος και Διαχείριση Κινδύνων σε Νησιωτικές Περιοχές» με συνολικό προϋπολογισμό και δημόσια δαπάνη 2.138.079,19 ευρώ, συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΠΑνΕΚ στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020 με τη συμμετοχή εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και με δικαιούχο το Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

Τα επιτεύγματα του AEGIS+ περιλαμβάνουν την αλματώδη ενίσχυση του εξοπλισμού του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, τη λεπτομερέστατη χαρτογράφηση βυθομετρίας, ποιότητας πυθμένα και βενθικών οικοσυστημάτων, την προσομοίωση υδατικού ισοζυγίου και τη μελέτη πρόγνωσης πλημμυρικών φαινομένων στην περιοχή της Καλλονής και την παροχή υψηλής ποιότητας προγνώσεων για την κατάσταση της ανοιχτής θάλασσας και των παράκτιων περιοχών.

Επιπρόσθετα το έργο υποστηρίζει την προσομοίωση οικολογικής λειτουργίας των ευαίσθητων παράκτιων περιοχών και την καταγραφή και χαρτογράφηση των δασικών πυρκαγιών σε νησιωτικά περιβάλλοντα. Το AEGIS+ ενισχύει την πληροφόρηση του κοινού σε περιπτώσεις θαλασσίων ατυχημάτων με τη σύμπραξη του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της Ελληνικής Ακτοφυλακής και συμβάλλει στην κατανόηση της συμπεριφοράς των ατόμων σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης και στην ανάπτυξη προτύπων συμπεριφοράς για την αντιμετώπιση και τη διαχείριση καταστροφών.

Στα οφέλη που προκύπτουν από την υλοποίηση του έργου περιλαμβάνεται η απασχόληση 55 νέων επιστημόνων και ερευνητών, με συνολικά περίπου 640 ανθρωπομήνες για 3 έτη, καθώς και η απόκτηση επιστημονικού εξοπλισμού σύγχρονης τεχνολογίας και η κάλυψη του τεχνολογικού κενού με αντίστοιχους ακαδημαϊκούς φορείς από το εξωτερικό.

Το έργο υποστηρίζει και διάφορες δράσεις γαλάζιας ανάπτυξης, ενώ παράλληλα σημαντική είναι και η συνεισφορά του στην παροχή πληροφορίας για την εκτίμηση του βαθμού συμμόρφωσης της Ελλάδας με τις κοινοτικές οδηγίες όπως η Οδηγία για τα Νερά, η Οδηγία για τη Θαλάσσια Στρατηγική, η Οδηγία για το Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό κ.ά.

Σύμφωνα με τον δικαιούχο του έργου «Το ΕΠΑνΕΚ, μέσω της χρηματοδότησης της δράσης AEGIS+, εκτόξευσε τη δυνατότητα του Παρατηρητηρίου Παρακτίου Περιβάλλοντος να διεξάγει θαλάσσια έρευνα σε όλο το Αιγαίο, καθώς και να συνεισφέρει στην επιτυχή διαχείριση κρίσεων όπως οι δασικές πυρκαγιές, οι πλημμυρικοί κίνδυνοι και τα θαλάσσια ατυχήματα, καθιστώντας το μια περιφερειακή υποδομή, η οποία λειτουργεί συνεργατικά με άλλες εθνικές υποδομές και αποτελεί πρότυπο εφαρμογής στις άλλες Περιφέρειες της χώρας».

Ιστοσελίδα: mar.aegean.gr

22/11/2023