JUNBlood – Επαναστατική πρόγνωση και ανίχνευση του καρκίνου με τη βοήθεια της υγρής βιοψίας

Το έργο «Ανάπτυξη καινοτόμων διαγνωστικών εργαλείων για ανίχνευση και χαρακτηρισμό κυκλοφορούντων καρκινικών κύτταρων (ΚΚΚ) στο αίμα των ασθενών (JUNBlood)», το οποίο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Β’ κύκλου της Δράσης του ΕΠΑνΕΚ «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ», έχει ως βασικό στόχο να δημιουργήσει καινοτόμα διαγνωστικά εργαλεία, τα οποία μπορούν να προσφέρουν λύση στην εξαιρετικά απαιτητική ανίχνευση και χαρακτηρισμό των κυκλοφορούντων Καρκινικών Κυττάρων στο αίμα των ασθενών με νεοπλασία. Η ανίχνευση στηρίζεται στην αναγνώριση των πρωτεϊνών CXCR4,  JUNB και PD-L1 στα ΚΚΚ, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έχουν ήδη προκύψει από πειράματα της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Πατρών σε ασθενείς με καρκίνο μαστού και πνεύμονα και τα οποία έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά υψηλού κύρους.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι την τελευταία δεκαετία η διάγνωση του καρκίνου γίνεται ολοένα και πιο ευέλικτη χρησιμοποιώντας την υγρή βιοψία, η οποία αποτελεί επανάσταση στην πρόγνωση και στην θεραπευτική του καρκίνου, έχοντας ως ακρογωνιαία λίθο τα κυκλοφορούντα καρκινικά κύτταρα. Τα ΚΚΚ σε σχέση με τα υπόλοιπα στοιχεία της υγρής βιοψίας (κυκλοφορούν καρκινικό DNA, microRNAs, εξωσώματα) μπορούν να δώσουν σημαντικές πληροφορίες για την βιολογία του καρκινικού κυττάρου, καθώς και τις αλλαγές που πραγματοποιούνται με την πάροδο του χρόνου ή υπό την πίεση της θεραπείας. Με τον τρόπο αυτό το συγκεκριμένο έργο προσφέρει την δυνατότητα στους ασθενείς και τους θεράποντες ιατρούς να αποκτούν πολύ σημαντικές πληροφορίες που αφορούν την πρόγνωση της κλινικής έκβασης των ασθενών, καθώς και την πιθανή ανταπόκριση στη θεραπεία.

Πρόσφατες μελέτες της ερευνητικής ομάδας του έργου ανέδειξαν ένα νέο συνδυασμό βιοδεικτών που μπορούν να ανιχνεύσουν αποτελεσματικά τα καρκινικά κύτταρα τόσο στο αίμα, όσο και στο μυελό των οστών των ασθενών με καρκίνο μαστού, οι οποίοι έχουν προγνωστική αξία. Οι βιοδείκτες αυτοί είναι o υποδοχέας CXCR4 και ο μεταγραφικός παράγοντας JUNB.

Με βάση τα στοιχεία που αναφέρθηκαν, οι στόχοι του έργου συνοψίζονται στις ακόλουθες λειτουργίες:

Α) Επιβεβαίωση της προγνωστικής αξίας του CXCR4 και JUNB στα ΚΚΚ σε μία προοπτική ομάδα μεταστατικών ασθενών με καρκίνο μαστού, προστάτη και μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.

Β) Ανάπτυξη νέων μεθόδων ανίχνευσης των JUNB και CXCR4 με Real Time PCR και κυτταρομετρία ροής (FACS).

Γ) Ανοσοθεραπεία έναντι του άξονα PD-1/PD-L1, η οποία έχει δώσει θεαματικά αποτελέσματα σε διάφορους τύπους καρκίνου. Πρέπει να αναφερθεί ότι στο συγκεκριμένο έργο μελετάται η συν-έκφραση των JUNB/PD-L1 στα ΚΚΚ δεδομένου ότι ο μεταγραφικός παράγοντας JUNΒ μπορεί να ρυθμίζει την μεταγραφή του γονιδίου του PD-L1.

Δ) Τυποποίηση διαγνωστικών τεστ από την συνεργαζόμενη εταιρία για την ανίχνευση JUNB/CXCR4-θετικών ΚΚΚ, καθώς και JUNB/PD-L1-θετικών ΚΚΚ στο αίμα ασθενών με καρκίνο.

Όπως περιγράφεται χαρακτηριστικά από τον δικαιούχο «Το έργο αυτό συνέβαλε καθοριστικά στην δημιουργία μιας πολύ δυναμικής ομάδας στο Πανεπιστήμιο Πατρών που ασχολείται με την υγρή βιοψία. Η ομάδα έχει ήδη από την έναρξη του έργου δημοσιεύσει πάνω από 10 επιστημονικές εργασίες σε περιοδικά υψηλού κύρους και έχει παρουσιάσει την συγκεκριμένη δουλειά σε μεγάλο αριθμών διεθνών συνεδρίων, όπως το AACR (American Association of Cancer Research) ACTC meeting (Advances in Circulating Tumor Cells | Liquid Biopsy), Πανευρωπαϊκό συνέδριο Συνέδριο EUandU – Η επιστήμη και η καινοτομία στην καθημερινή μας ζωή κτλ.Παράλληλα, το έργο συνέβαλε στην απασχόληση Μεταδιδακτορικών ερευνητών και Βιολόγων, δίνοντας μεγάλη ώθηση στην καριέρα αυτών των επιστημόνων, ενώ τέλος υπήρξε το έναυσμα για την δημιουργία μονάδας υγρής βιοψία στα πλαίσια των ΜΟΠΥ του Πανεπιστημίου Πατρών, που σκοπό έχει να παρέχει στους ασθενείς  υπηρεσίες ανίχνευσης Κυκλοφορούντων Καρκινικών Κυττάρων».

Το έργο  «Ανάπτυξη καινοτόμων διαγνωστικών εργαλείων για ανίχνευση και χαρακτηρισμό kυκλοφορούντων καρκινικών κύτταρων (ΚΚΚ) στο αίμα των ασθενών (JUNBlood)» με συνολικό προϋπολογισμό 926.595,00 ευρώ, συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΠΑνΕΚ στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020 με τη συμμετοχή εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) με δικαιούχο το ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ/ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ).

Ιστοσελίδα: junblood.eu

26/04/2023