Το διεπιστημονικό ερευνητικό πρόγραμμα Siphnos and Beyond «Αρχαίες στρατηγικές για τη χρήση γης υπό διαχρονική προοπτική και οι επιπτώσεις στα σχέδια σύγχρονων υποδομών» είχε ως βασικό στόχο την αναλυτική τεκμηρίωση της μακραίωνης ιστορίας μιας πλούσιας σε αρχαιολογικά κατάλοιπα περιοχής, η οποία εκτείνεται από τον κόλπο του Βαθέος έως το λιμάνι των Καμαρών Σίφνου. Η τεκμηρίωση του έργου οδήγησε στην εξαγωγή συμπερασμάτων για μια μακρά χρονική περίοδο αναφορικά με τις χρήσεις γης, το οδικό σύστημα, τα οικιστικά κέντρα και τη διαχείριση των φυσικών πόρων της περιοχής. Κεντρικό άξονα του προγράμματος αποτέλεσε η μυκηναϊκή ακρόπολη «στης Μπαρόνας το Φρούδι», η έρευνα της οποίας έχει ιδιαίτερη σημασία για τις μυκηναϊκές Κυκλάδες, ειδικά σε συνάρτηση με την άλλη σημαντική μυκηναϊκή ακρόπολη της Σίφνου, τον Αγ. Ανδρέα. Εκτός από την έρευνα, τεκμηρίωση και κατανόηση των αρχαιολογικών καταλοίπων, το ερευνητικό έργο συνέβαλε στην ανάδειξη διαχρονικά αειφόρων στρατηγικών χρήσεων γης που μπορούν να αξιοποιηθούν και σήμερα με σεβασμό προς την μακραίωνη ιστορία και το απαράμιλλο φυσικό κάλλος του ανέγγιχτου κυκλαδικού τοπίου σε περιοχές, όπως η δυτική Σίφνος.
Στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου διεξήχθη συστηματική επιφανειακή έρευνα στην ευρύτερη περιοχή της Μπαρόνας με γεωγραφικά όρια τον κόλπο του Βαθέως στα νότια και το μεσαιωνικό «Μαύρο Χωριό» στα βόρεια, με ιδιαίτερα ενδιαφέροντα αποτελέσματα. Παράλληλα, υλοποιήθηκε έκθεση (και σε ψηφιακή μορφή), δημιουργήθηκε ψηφιακή εφαρμογή για τα μνημεία της Σίφνου με έμφαση στους αρχαίους πύργους ως ιδαίτερα μοντέλα «πυρηνικής» κατοίκησης, και διεξήχθη αρχαιολογική διημερίδα που παρουσίασε αντίστοιχους με την θεματική του προγράμματος προβληματισμούς για τις Κυκλάδες γενικότερα. Το έργο Siphnos and Beyond συνιστά καλή πρακτική καθώς μέσω της ενδελεχούς τεκμηρίωσης και χαρτογράφησης των αρχαίων θέσεων και ευρημάτων αποτέλεσε ορόσημο στη δυνατότητα ανασύστασης μορφών χρήσης του ιστορικού τοπίου, σε συνάρτηση με τις φιλολογικές και επιγραφικές πηγές, με απώτερο στόχο την πιο αποτελεσματική προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και του ιστορικού τοπίου.
Το έργο «Siphnos and beyond – Αρχαίες στρατηγικές για την χρήση γης υπό διαχρονική προοπτική και οι επιπτώσεις στα σχέδια σύγχρονων υποδομών», με συνολικό προϋπολογισμό 318.398,50€ και δημόσια δαπάνη 297.938,50€, εντάχθηκε στην Δράση «Διμερής και Πολυμερής Ε&Τ Συνεργασία Ελλάδας- Γερμανίας», η οποία συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΠΑνΕΚ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από εθνικούς πόρους) και υλοποιήθηκε μέσω της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ). Το έργο υλοποιήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων (ΕΦΑΚΥΚ) σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων και Ιένας και την εταιρεία Dataverse.
Ιστοσελίδα: sifnos.dataverse.gr
Ιστοσελίδα ψηφιακής έκθεσης: siphnoslandscape.gr
| Siphnos and beyond | |
| Τομέας Παρέμβασης: | Έρευνα-τεχνολογία, Πολιτισμός |
| Περιφέρεια: | Νοτίου Αιγαίου |
| Επιχ. Πρόγραμμα: | Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ) |
| Δράση: | Διμερής και Πολυμερής Ε&Τ Συνεργασία Ελλάδας – Γερμανίας |
| Ταμείο: | Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) |
| Συντονιστή Έργου: | ΥΠΠΟ – Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων |
| Π/Υ: | 318.398,50 ευρώ |
| Δημόσια Δαπάνη: | 297.938,50 ευρώ |
| Φορέας Υλοποίησης: | Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας |
20/06/2025
